Hoe een elektrische fiets kiezen?
In 2022 werden in België bijna 700 000 fietsen verkocht, 19% meer dan het jaar voordien. Een recordjaar, vooral dankzij elektrische fietsen, die bijna de helft van de jaaromzet voor hun rekening nemen! Maar net als voor elektrische wagens, is ook de keuze aan elektrische fietsen heel groot.
Deze 5 vragen zouden je alvast moeten helpen om de juiste keuze te maken en een elektrische fiets te kopen die het best is afgestemd op jouw verwachtingen en op jouw budget.
1. Welke soorten elektrische fietsen zijn er?
Wie een elektrische fiets kiest, moet eerst het type aandrijving kiezen. De 2 belangrijkste elektrische aandrijvingstypes zijn:
> de bewegingssensor, die geactiveerd wordt na enkele pedaaltrappen en geen rekening houdt met het tempo waaraan je fietst
> de trapkrachtsensor, die de elektrische ondersteuning inschakelt zodra je vertrekt en zich aanpast aan jouw fietstempo
Deze 2 aandrijfmodellen zijn terug te vinden in de 3 belangrijkste fietstypes …
1. De fiets met elektrische hulpmotor
Dit zijn de meest eenvoudige en minst krachtige modellen (maximum 250 W).
Gebruiksvoorwaarden?
> Voor iedereen
> Maximum 25 km/u
2. De gemotoriseerde fiets
Een gemotoriseerde fiets beschikt over meer vermogen (tot 1000 W). De trapondersteuning is dus groter in moeilijke omstandigheden en de motor biedt indien nodig meer acceleratievermogen. Bijvoorbeeld om een obstakel te ontwijken of om een tragere fietser in te halen wanneer er een auto achter je rijdt.
Gebruiksvoorwaarden?
> Vanaf 16 jaar
> Maximum 25 km/u
3. De speed pedelec
Ofwel de Rolls-Royce van de elektrische fietsen. Met zijn motor van 4000 W kan hij een snelheid van 45 km/u bereiken. Een vermogen dat van deze elektrische fiets een echte bromfiets maakt.
Gebruiksvoorwaarden?
> Ouder zijn dan 16 jaar
> Helm is verplicht
> Rijbewijs (voor bromfiets of auto) is verplicht
> Moet ingeschreven worden
> Een BA-verzekering voor bromfietsen is verplicht
2. De batterij van de elektrische fiets
Een elektrische fiets kopen, is niet alleen een kwestie van een motor kiezen, maar ook een batterij. Er bestaan namelijk vaste en uitneembare modellen. Alles hangt af van de fiets. We raden echter aan om voor uitneembare batterijen te kiezen om het opladen te vergemakkelijken. Extra tip voor uitneembare batterijen: controleer of ze ook vergrendelbaar zijn om diefstal te voorkomen.
Hoe zit het met de autonomie van de batterijen? Dat is niet helemaal duidelijk. De autonomie hangt dan ook af van de manier waarop je je fiets gebruikt. Bij intensief gebruik bedraagt het verbruik ongeveer 10 Wh/km. De autonomie van een elektrische fiets kan gaan van 40 tot 100 km. Het hangt af van de manier waarop je fietst en in welke mate je een beroep doet op de elektrische ondersteuning, maar ook van het type batterij dat je kiest. De lithiumbatterij is vandaag de meest gangbare voor elektrische fietsen. De andere types zijn bijna verdwenen, maar we overlopen ze toch nog even.
De verschillende soorten batterijen
> Batterijen met lood
Gewicht: 10 kg
Laadbeurten: tussen 300 en 500 keer
Prijs: van 150 tot 180 €
Het prijsvoordeel weegt niet op tegen het gewicht, dat erg belemmerend is. De autonomie is niet zo groot. Voor een licht, recreatief gebruik kan deze batterij voldoende zijn. Houd ook rekening met het grote zelfontladingseffect.
> Batterijen met nikkel
Gewicht: 4 tot 5 kg
Laadbeurten: tussen 500 en 1000 keer
Prijs: van 250 tot 300 €
Ze bieden een goede verhouding gewicht/vermogen, maar hebben ook een groot zelfontladingseffect. De autonomie is gemiddeld.
> Lithium-ionbatterijen of lithium-polymeerbatterijen
Gewicht: 1,5 tot 3 kg
Laadbeurten: 1000 tot 2000 keer
Prijs: tussen 500 en 800 €
Perfect voor een dagelijks gebruik. Ze zijn heel licht en ondergaan weinig zelfontlading. Goede autonomie.
> Lithium-ijzer-fosfaatbatterijen
Gewicht: 4 tot 5 kg
Laadbeurten: tot 3000 keer
Prijs: van 300 tot 650 €
Ze laden sneller op dan andere batterijen en zijn ook milieuvriendelijker. De verhouding gewicht/vermogen is iets minder interessant. Grote autonomie.
De levensduur van al deze batterijen? Die schommelt van 2 jaar voor dagelijks gebruik tot 4 à 5 jaar voor een recreatiever gebruik. Denk er dus aan om ze regelmatig te vervangen om met je elektrische fiets te kunnen blijven rijden.
En de laadtijd? Reken gemiddeld op zo’n 6 u.
3. Hoeveel kost een elektrische fiets?
De keuze van je elektrische fiets hangt af van het gebruik ervan (dagelijks, professioneel, vrije tijd, …). In functie daarvan kan ook de prijs een belangrijke rol spelen. Een vergelijking van de prijzen van elektrische fietsen brengt opheldering.
Op het internet of in ketens zoals Decathlon vind je al elektrische fietsen aan schappelijke prijzen tussen 600 € en 700 €. Volgens Test-Aankoop en andere vergelijkende tests hebben de fietsen tussen 1000 € en 1500 € een heel goede prijs-kwaliteitverhouding. Voor de hoogstaande modellen loopt die prijs al gauw op tot 4000 € of meer voor de nieuwste mountainbikes of state-of-the-art racefietsen.
Opgelet: naast de prijs van de fiets moet je ook rekening houden met de prijs van de batterijen die moeten worden vernieuwd. De kostprijs van een batterij start vanaf 250€, maar kan oplopen afhankelijk van het merk en het vermogen. We hebben het dan over 1 à 2 € per Wh. Aarzel niet om een batterij met een hogere capaciteit te kiezen. Die gaan immers langer mee, waardoor je er toch profijt mee doet, ook al is hij in het begin iets duurder. Vergeet tot slot niet om een garantiecertificaat voor je batterij te vragen en deze garantie op je aankoopfactuur te laten vermelden.
Om de prijs van je elektrische fiets ietwat te drukken, bestaan er verschillende groepsaankoopformules voor elektrische fietsen, bijvoorbeeld op groepaankoop.be.
De meeste traditionele fietsmerken bieden vandaag ook elektrische modellen aan: Gitane, Koga, Sparta, Scott, … Andere merken zoals Cowboy of Belgocycle hebben beslist om in te zetten op 100% elektrische of hybride fietsen. Klanten van ENGIE kunnen bovendien genieten van een superinteressante deal bij Belgocycle, met kortingen tot wel 1500 €.
4. Bestaan er tegemoetkomingen voor de aankoop van een fiets met elektrische hulpmotor?
Voor de aankoop van een elektrische fiets heb je een aardig budget nodig. Premies zijn dus meer dan welkom.
In Brussel krijg je van het Gewest een premie voor de aankoop van een elektrische fiets die kan oplopen tot 505 €. Op voorwaarde evenwel dat je je auto wegdoet en je je nummerplaat inlevert ... Ook sommige Brusselse gemeentes (Sint-Agatha-Berchem, Ganshoren, Jette, Schaarbeek, Ukkel, Watermaal-Bosvoorde) kennen een premie toe van 150 tot 250 €.
Wallonië kent een gewestelijke premie toe voor de aankoop van een fiets (klassieke fiets, elektrische fiets, bakfiets, vouwfiets, nieuwe fiets of tweedehands) voor woon-werkverplaatsingen (minstens 40% van het traject) of om werk te zoeken. De premie bedraagt maximaal 20%, 30% of 40% van de aankoopprijs van de fiets inclusief btw, met maxima variërend van 50 tot 1250€. De fiets moet gekocht worden tussen 01/07/2020 (met terugwerkende kracht) en 31/12/2024.
Deze premie kan worden gecombineerd met gemeentelijke en provinciale premies. Veel steden kennen inderdaad een premie toe voor een elektrische fiets: van 50 tot – in de meest genereuze steden - 500 €. Vraag dit dus zeker na bij de gemeente! Deze premies gelden vaak ook voor elektrische kits die op een klassieke fiets gemonteerd kunnen worden.
In Vlaanderen kent het Gewest geen premies toe voor de aankoop van een elektrische fiets. Sommige gemeentes bieden echter wel premies aan (vaak als je je nummerplaat inlevert): Kortrijk, Deinze, Antwerpen, …
Op federaal niveau ten slotte, hebben sinds 1 mei 2023 alle Belgische werknemers recht op een fietsvergoeding van € 0,27/km, wat bovenop alle andere voordelen komt.
5. Kan je van een gewone fiets een elektrische fiets maken?
Je kan een gewone fiets inderdaad uitrusten met een elektrische hulpmotor. Dat komt niet noodzakelijk goedkoper uit, zelfs al kost het je minder dan 1000 €. Er bestaan kits die je op het wiel of op de trapas plaatst. De prijs van de batterijen moet je er vervolgens nog bijtellen.
Goed om weten: of je nu je traditionele fiets ombouwt tot een elektrische of een elektrische fiets koopt, het is sowieso beter om de motorisering op de trapas te voorzien. Op die manier is de ondersteuning altijd in verhouding met de geleverde inspanning en is de stabiliteit van de fiets beter.
Veelgestelde vragen
Zijn goedkopere tweedehands elektrische fietsen wel betrouwbaar?
Er bestaat een tweedehandsmarkt voor elektrische fietsen. Let echter heel goed op de staat van de batterijen. Als je erin slaagt om een fiets met elektrische hulpmotor te kopen voor minder dan 500 €, maar wel meteen de batterijen moet vervangen, kan dat de prijs van je tweedehandsfiets verdubbelen! Dan doe je er beter aan om een nieuwe te kopen in plaats van je te wagen aan een goedkope tweedehands elektrische fiets.
Bestaat er in België een verzekering voor elektrische fietsen of een diefstalverzekering?
Wie met een gewone elektrische fiets rijdt, heeft geen speciale verzekering of rijbewijs nodig. Heb je toch een ongeval, dan komt de familiale BA-verzekering tussen. Voor gemotoriseerde fietsen en speed pedelecs heb je echter een BA-verzekering voor bromfietsen nodig. Het principe is hetzelfde als voor de BA-autoverzekering en dekt dus schade veroorzaakt aan andere weggebruikers.
Gezien de prijs van een elektrische fiets, is een specifieke diefstalverzekering zeker het overwegen waard. Deze fietsverzekering kan gaan van een gewone dekking tot een omnium. Alles hangt af van de verzekeringspremie die je bereid bent te betalen om je tweewieler te beschermen. Let wel, sommige woningverzekeringen dekken ook diefstal. Kijk dit dus liever even na voor je een dubbele – en overbodige – dekking betaalt.
Kan ik ook een elektrische fiets leasen?
Net zoals voor wagens, bestaat er voortaan een markt voor de leasing van elektrische fietsen. Een segment dat voornamelijk tot stand kwam voor bedrijven die dit voordeel aan hun personeel willen aanbieden. Het leasingsysteem – dat handig is in de grote steden – biedt een oplossing voor de mobiliteitsproblemen van het personeel dat op minder dan 15 km van de werkplek woont. Dit voordeel komt dan ook steeds vaker voor in het salarispakket dat wordt voorgesteld aan werknemers. De voorwaarden ervan kan je navragen bij de afdeling human resources van je bedrijf.
Kortom, voor je deze investering doet die zowel je gezondheid als de mobiliteit ten goede komt, is het aan te raden om een checklist te maken van alle zaken die voor jou belangrijk zijn. Zo ben je zeker dat je de best mogelijke elektrische fiets koopt.
