9 keer “waar” of “niet waar” over de digitale meter
Net zoals klassieke meters waarmee we al decennia vertrouwd zijn, meten slimme meters hoeveel elektriciteit of aardgas je verbruikt. Wat is dan het verschil? Een digitale meter beschikt over een display en ingebouwde communicatietechnologie om gegevens te verzenden en te ontvangen. Zo kan de meter gegevens uitwisselen met je distributienetbeheer (DNB).
Wie krijgt voorrang bij de installatie van zo’n nieuwe digitale meter? In de eerste plaats verbruikers met zonnepanelen of een budgetmeter. Tegen 2035 hebben alle Belgische gezinnen er een in huis. Vlaanderen begon in juli 2019 met de installatie van de nieuwe meters en heeft intussen voor een versnelde uitrol gekozen waarbij 80% een digitale meter zal hebben tegen 2024. In Brussel wordt bij een nieuwe aansluiting of vervanging van een meter automatisch een digitale meter geïnstalleerd. Sommige consumenten krijgen voorrang (zoals eigenaars van een elektrische auto of warmtepomp). In Wallonië zullen de nieuwe meters systematisch vanaf 1 januari 2023 geïnstalleerd worden bij klanten met een budgetmeter, als een defecte meter wordt vervangen, in nieuwbouwwoningen, bij klanten die de meter aanvragen en vanaf oktober 2020 bij nieuwe eigenaars van zonnepanelen (en bij bestaande eigenaars die hem aanvragen). Bij de laatste twee categorieën wordt ook het prosumententarief ingevoerd.
Iets nieuws wekt nieuwsgierigheid op en dat geldt ook voor de digitale meter. Veel mensen vragen zich af of die hen wel voordelen brengt. Er doen ook veel geruchten en halve waarheden de ronde. Het is dus hoog tijd voor een factcheck: wat is waar en wat niet?
1. De digitale meter is verplicht
WAAR. Dat hebben de gewestregeringen beslist. Je mag een digitale meter nooit weigeren, ongeacht in welk Gewest je woont. Je distributienetbeheerder is verantwoordelijk voor de installatie ervan: Fluvius in Vlaanderen, Sibelga in Brussel, Ores en Resa in Wallonië.
Personen met elektrosensitiviteit zouden een uitzondering kunnen aanvragen.
2. De consument moet zelf de installatie aanvragen
NIET WAAR, maar … Je distributienetbeheerder zal contact met je opnemen om je elektromechanische meter door een digitaal exemplaar te vervangen. Je hoeft dus zelf niets te doen. Maar als je sneller een digitale meter wenst te ontvangen, dan kan dat. Je gaat dan naar de website van je distributienetbeheerder en vult daar een online aanvraagformulier in.
Goed om te weten: Fluvius heeft in Vlaanderen een planningschecker op zijn website gezet. Hij toont je tegen wanneer de vervanging van de meter bij jou is gepland. Je hoeft daarvoor alleen maar je EAN-code in te vullen. Handig!
3. De digitale meter is niet gratis
Zowel WAAR als NIET WAAR. Er zijn verschillende mogelijkheden, afhankelijk van het Gewest.
De digitale meter is gratis in Vlaanderen
- Wordt de vervanging uitgevoerd op initiatief van je distributienetbeheerder? Dan is de digitale meter gratis (bijvoorbeeld voor gezinnen met zonnepanelen, budgetmeters en met een digitale meter uit de voorbije proefprojecten).
- Vraag je zelf de vervanging aan? Ook dan is de digitale meter gratis.
Dit betaal je voor de digitale meter in Brussel
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn de kosten van de digitale meter inbegrepen in het distributietarief. Net zoals bij de elektromechanische meter worden de kosten gedeeld door alle Brusselaars. Maar de kosten voor installatie en vervanging (verplaatsing van de technicus, in gebruik stellen, …) betaal je apart voor jouw aansluiting.
Goed om te weten: je betaalt geen installatie- of vervangingskosten als de digitale meter wordt geïnstalleerd wanneer je zonnepanelen of een laadpaal voor je elektrische auto laat installeren (behalve als je een ander vermogen aanvraagt of als de meter op een andere plaats moet worden geïnstalleerd).
Dit betaal je voor de digitale meter in Wallonië
- Wordt de vervanging uitgevoerd op initiatief van je distributienetbeheerder? Dan is de digitale meter gratis (behalve als je een ander vermogen aanvraagt of als de meter op een andere plaats moet worden geïnstalleerd).
- Vraag je zelf de vervanging aan? Dan betaal jij de kosten, zoals bij een analoge meter. De prijs bedraagt 152 €.
In beide gevallen blijft je distributienetbeheerder de eigenaar van de meter en betaal je huurgeld (zoals bij de klassieke analoge meter). De prijs is inbegrepen in het tarief voor het netgebruik dat je op je factuur ziet.
Het distributienet moet ook worden aangepast om het gebruik van de nieuwe meters mogelijk te maken. Die kosten zouden in elk Gewest ongeveer 15 euro per gezin bedragen. Ze zijn inbegrepen in de netwerktarieven en worden verdeeld over alle netwerkgebruikers (zowel die met als zonder digitale meter).
4. Bij een digitale meter worden de meterstanden automatisch opgenomen
WAAR. Dit is een van de voordelen van de digitale meter. Je hoeft dus niet thuis te zijn en geen vrijaf meer te nemen voor de meteropname. En je hoeft de meterstanden ook niet in te geven op de website van de distributienetbeheerder. Die ontvangt immers regelmatig gegevens over je afname van of injectie in het net. Voor jou betekent dit gemoedsrust.
5. Met de digitale meter kan je eenvoudiger overschakelen van een enkelvoudig naar een dag- en nachttarief en omgekeerd
WAAR. De overschakeling van een enkelvoudig naar een dag- en nachttarief kan met een digitale meter op afstand worden uitgevoerd. Er hoeft geen technicus meer bij je langs te komen. En er is nog meer goed nieuws: daardoor is die omschakeling ook goedkoper (net zoals het afsluiten of (her)openen van de meter)!
In Vlaanderen betaal je er zelfs niets voor als je van tarieftype verandert bij de installatie van je digitale meter. Daarna betaal je 10,42€ (incl. belastingen). Als je nog geen digitale meter hebt en je wil van tarief veranderen, dan zal Fluvius daarvan gebruikmaken om je nieuwe digitale meter te installeren (88 €).
De installatie van een digitale meter heeft geen gevolgen voor klanten die het dag- en nachttarief al hebben. Of je een klassieke of een nieuwe meter gebruikt, heeft geen invloed op de prijs die je betaalt voor je energie. Digitale meters registreren je energieverbruik standaard in twee tariefperiodes. Als je kiest voor een enkelvoudig tarief, wordt het verbruik in beide periodes gewoon opgeteld.
6. Met een digitale meter, kennen de leveranciers en de netbeheerder mijn verbruiksgewoonten
NIET WAAR. Alleen als je vooraf uitdrukkelijk je toestemming geeft, worden je gegevens gedeeld met je leverancier of een andere instantie. Jij beslist dus. Het delen van je gegevens kan waardevol zijn (bijvoorbeeld om persoonlijke adviezen te krijgen over je verbruik), als je hiervan overtuigd bent, dan geef je toestemming. Beslis je om je gegevens te delen met ENGIE? ENGIE verbindt zich ertoe om deze enkel te gebruiken om je persoonlijke informatie en tips te geven over je verbruik. En laat je genieten van extra diensten. Je gegevens worden nooit ergens anders voor gebruikt of gedeeld met derde partijen. Dit stemt helemaal overeen met de richtlijnen van de Algemene Verordening voor Gegevensbescherming. De consument is en blijft de eigenaar van zijn gegevens en alleen hij beslist of hij ze al dan niet automatisch wil delen.
7. Dankzij de digitale meter kunnen mijn voorschotbedragen altijd aangepast worden aan mijn reëel verbruik
WAAR. Zodra je de toestemming geeft om je gegevens te delen, wordt het mogelijk om de voorschotten die je betaalt aan te passen aan je echte verbruik. Zodat deze niet langer gebaseerd zijn op je geschatte jaarlijkse verbruik. Dat is een groot voordeel van de digitale meter met communicatiefunctie. Op die manier vermijd je onaangename verrassingen op je jaarafrekening! Als je verbruik daalt, is dat sneller te merken op je factuur. Maar dat geldt ook voor de omgekeerde situatie… Zo kan je dus vermijden dat je onverwachts een groot bedrag moet bijbetalen. Engie werkt hiervoor een oplossing uit.
8. Het is mogelijk om andere slimme toestellen met de digitale meter te koppelen
WAAR. De digitale meter heeft twee gebruikerspoorten (P1 en S1). Ze worden alleen ingeschakeld als jij dat vraagt. Het is mogelijk om er slimme toestellen en apps op aan te sluiten. Denk aan het in real time aflezen van je verbruiksgegevens op je smartphone of tablet. Of tips die je krijgt om je verbruik te optimaliseren. Zo is boxx een slimme technologie die compatibel is met de digitale elektriciteitsmeter. Maar nogmaals: dit kan alleen als jij er uitdrukkelijk mee instemt.
9. Voor elektriciteit en gas wordt dezelfde digitale meter gebruikt
NIET WAAR. Je hebt aparte digitale meters voor elektriciteit en andere voor gas. Beide meters werken dus volledig onafhankelijk van elkaar. Ook voor de digitale gasmeters is de toestand verschillend van gewest tot gewest.
In Vlaanderen installeert Fluvius de digitale gasmeter samen met de elektriciteitsmeter.
Wallonië heeft nog geen digitale gasmeter gekozen en bestudeert verschillende mogelijkheden.
In Brussel installeert Sibelga momenteel nog geen digitale gasmeters.
Heb je zonnepanelen? Dan is het een hele geruststelling dat de slimme elektriciteitsmeter geen enkele invloed heeft op het rendement ervan. Lees er hier alles over!
