4 oplossingen om sanitair warm water te produceren

Thuis gebruik je sanitair warm water vooral om je te wassen, af te wassen of kleren te wassen. Het warme water dat uit de douchekop stroomt, uit de kranen van je wastafel of aan de spoelbak in je keuken is onmisbaar voor je dagelijks comfort. Volgens ramingen zouden Belgen elke dag gemiddeld 50 liter sanitair warm water per persoon verbruiken. Alles hangt natuurlijk af van de samenstelling van je gezin en je gewoonten. Voor een bad heb je bijvoorbeeld 150 liter nodig, voor een douche maar 60 liter. Een vaatwasser heeft 10 tot 20 liter (warm en koud) water nodig om je borden, pannen en potten schoon te krijgen, maar als je die met de hand afwast, verbruik je 25 tot 40 liter!

Thuis water opwarmen kan volgens twee grote principes: 

• ofwel wordt het water opgewarmd wanneer er vraag naar warm water is en dat gebeurt met een doorstroomgeiser;
• ofwel wordt het op voorhand opgewarmd en bewaard in een reservoir, zodat het ter beschikking staat als je een kraan opent. Zo’n reservoir, meestal “boiler” of “opslagvat” genoemd, kan deel uitmaken van je centrale verwarming of een afzonderlijk systeem vormen.

Hiermee is het eerste onderscheid duidelijk, maar je moet nog een belangrijke keuze maken: welke energiebron gebruik je om je sanitair water op te warmen? Je kunt kiezen uit gas, elektriciteit of een hernieuwbare energiebron.

En nog een laatste belangrijk punt vóór we alle systemen overlopen: stem de capaciteit van je toekomstige installatie af op je huidige en toekomstige behoeften. Zeker bij een boiler moet je goed over het volume nadenken. Is hij te klein, dan heb je te weinig warm water. Maar als hij te groot is, verspil je energie. De hoeveelheid warm water die je gezin nodigt heeft, bepaalt dus het volume van het opslagvat. Voor vier personen is een boiler van 200 liter gewoonlijk de norm.

Nu zijn we klaar om alle mogelijke configuraties op een rijtje te zetten, telkens met hun voor- en nadelen.

We beginnen dus bij het eerste principe: je produceert je sanitair warm water op het ogenblik dat er vraag naar is. Dus wanneer je de douchekraan opendraait, begint de elektrische of gasgeiser ogenblikkelijk de hoeveelheid water op te warmen die je nodig hebt. Er is geen opslagvat en de geiser verwarmt het water dat erdoor stroomt. Meestal vind je zo’n waterverwarmer in woningen zonder centrale verwarming.

Voordelen

• Een doorstroomgeiser neemt weinig plaats in en past ook in een kleine ruimte.
• Aangezien hij alleen functioneert als je warm water vraagt, verbruikt een doorstroomgeiser weinig energie op de andere momenten.

Nadelen

• Maar als je een warmwaterkraan opendraait, verbruikt hij plots veel energie om je op heel korte termijn voldoende warm water te leveren.
• Een doorstroomgeiser is minder comfortabel, om twee redenen: het duurt soms even vóór hij warm water levert en de temperatuur van het water kan plots schommelen.

Zo zijn we bij het tweede principe beland: een opslagvat of buffervat met warm water dat voor je klaarstaat als je het nodig hebt. Zodra je een kraan opent, stroomt er warm water uit (in elk geval tot je de voorraad uit het opslagvat hebt opgebruikt). Dit principe biedt veel voordelen, die in de praktijk afhankelijk zijn van het type installatie.

Er zijn immers diverse installaties mogelijk, elk met hun eigen voor- en nadelen:

o    Elektrische boiler: een makkelijk te installeren toestel, voordelig bij aankoop, maar vrij duur in het gebruik. Een dergelijk toestel verbruikt meestal veel energie en dat zie je aan je energiefactuur. Bovendien duurt het enkele uren vóór een elektrische boiler het water op een aangename temperatuur heeft gebracht. Kies dus een voldoende grote boiler.

•       Voordelen

• Vrij goedkoop.
• Compact en makkelijk te installeren.

•    Nadelen

• Vrij hoog energieverbruik.

o    Boiler verbonden met een cv-ketel op gas: net zoals de verwarming van je woning heeft een dergelijk toestel een constant rendement, met alle voordelen van gas voor het opwarmen van je sanitair water. Er staat in heel de woning altijd water op de juiste temperatuur ter beschikking.

•    Voordelen

• Constant en betrouwbaar rendement.

•    Nadelen

• Moet regelmatig onderhouden worden.
• Duurder in aankoop dan een vergelijkbaar elektrisch toestel.

Het water in je woning opwarmen kan ook milieuvriendelijker en dit is een eerste methode. Een zonneboiler is zowel geschikt voor nieuwbouw als voor installatie op een bestaande woning. Op je dak liggen dan zonnecollectoren waar een vloeistof doorheen stroomt. De zonnestralen warmen de vloeistof op, die op zijn beurt warmte afgeeft aan je sanitair water in een opslagvat. 

Voordelen

• Het systeem maakt gebruik van gratis zonne-energie.
• Je kunt profiteren van allerlei steunmaatregelen.

Nadelen

• In de winter zijn zonnecollectoren minder efficiënt. Ze produceren dan niet genoeg warmte om al het sanitair water dat je nodig hebt op te warmen. Je moet dus nog een ander systeem gebruiken dat voorziet in 40 tot 60% van je behoeften aan warm water.
• Een zonneboiler is vrij duur.

Er is nog een andere duurzame oplossing, die snel aan populariteit wint: de warmtepompboiler. Die is immers innovatief, voordelig en milieuvriendelijk. Het systeem combineert een lucht-water warmtepomp met een opslagvat om je woning van warm water te voorzien. Het toestel haalt warmte uit de buitenlucht of uit het lokaal waar het is geïnstalleerd en het gebruikt daarvoor wat elektrische energie. Een warmtepompboiler is voordeliger dan een zonneboiler.

Voordelen

• Een warmtepompboiler is voordelig, want hoewel hij bij aankoop vrij duur is, heb je met de nieuwste modellen drie keer minder energie nodig om warm water te produceren dan met een gewone elektrische boiler. Bovendien kent je Gewest je een premie toe.
• Een duurzame oplossing die hernieuwbare energie gebruikt.
• Levert in combinatie met zonnepanelen nog meer besparingen op.

Nadelen

• De ventilator maakt geluid, water opwarmen duurt vrij lang en het toestel vraagt veel plaats in de woning.

Alles hangt af van hoeveel sanitair warm water je nodig hebt, of het om een bestaande woning of nieuwbouw gaat, hoe je woning is ingedeeld en hoe je gezin is samengesteld. Maar een warmtepompboiler lijkt de ideale, toekomstgerichte oplossing, vooral om drie redenen:

• Comfort: je beschikt altijd over water op de juiste temperatuur, ongeacht hoe groot of klein je behoeften zijn.
• Budget: je mag je kosten om water op te warmen door drie delen en je hoge investering bij aankoop heb je gemiddeld op minder dan 4 jaar terugverdiend.
• Planeet: een warmtepompboiler gebruikt een hernieuwbare energiebron om je woning te voorzien van sanitair warm water.

Heb je nog technische vragen? Lees dan zeker ons artikel over de werking van een warmtepompboiler of onze uitleg over de belangrijkste verschillen tussen een warmtepompboiler en een zonneboiler.

Aarzel je nog tussen een elektrische boiler en een warmtepompboiler? Deze laatste technologie is financieel beslist interessanter. We hebben één en ander voor je uitgerekend en het resultaat ontdek je in een infografie in dit blogartikel.