Een batterij toevoegen aan je zonnepanelen? Klinkt goed, maar welke omvormer(s) heb je nodig?

We schetsen eerst even het kader: je hebt geïnvesteerd in zonnepanelen voor je woning. Een prima idee dat je veel voordelen oplevert. Nu wil je nog een stapje verder gaan: je overweegt om ook een thuisbatterij te installeren. Ook dat is een uitstekende beslissing! Met een thuisbatterij verhoog je aanzienlijk je zelfverbruik. Dus betaal je minder voor je energie, zeker in Vlaanderen en Brussel waar het injectietarief van toepassing is.

Misschien vraag je je af of zonnepanelen en een batterij zonder meer op elkaar aan te sluiten zijn. En hoe ze samenwerken. Is het bijvoorbeeld zomaar mogelijk om een batterij aan een bestaande installatie toe te voegen? Het antwoord luidt klaar en duidelijk: JA! Is de kous daarmee af?

Nee, want er bestaan twee batterijsystemen: AC en DC. Nu is AC/DC een welbekende rockgroep, maar hier gaat het om technische afkortingen. Ze geven aan dat er twee manieren zijn om je volledige zonnepaneleninstallatie met een batterij te verbinden. AC of “alternative current” betekent wisselstroom, DC of “direct current” staat voor gelijkstroom (lees meer over deze termen in dit artikel). Voilà, het kader is geschetst, hoog tijd voor wat meer uitleg.

Je weet natuurlijk dat een fotovoltaïsche installatie meer omvat dan zonnepanelen op je dak. Er zitten in zo’n systeem heel wat elementen, zoals:

•    zonnepanelen die bestaan uit een aluminium frame, een achterpaneel in kunststof met daarop fotovoltaïsche siliciumcellen (of zonnecellen) en ten slotte een glazen bovenplaat. Zonnepanelen vangen het zonlicht op en zetten dat om in gelijkstroom.

•    een omvormer. Dit is het centrale toestel van je installatie, een soort “brein” dat alle onderdelen laat samenwerken. De omvormer zet de gelijkstroom van de panelen om in wisselstroom die compatibel is met het elektriciteitsnet.

• De omvormer zorgt er ook voor dat de elektrische stroom afkomstig van de panelen via je verdeelkast beschikbaar is in je woning.
• Als je installatie ook een thuisbatterij omvat, slaat de omvormer de overtollige energie in de batterij op, zodat je die later kunt gebruiken. En dat verloopt allemaal automatisch!

•    een batterij. Deze laatste aanwinst voor je installatie slaat de energie afkomstig van je zonnepanelen op. Je gebruikt die energie als de zon niet schijnt. Ook de gelijkstroom van de batterij moet in wisselstroom worden omgezet. En dus heb je een extra omvormer nodig! Of vervang je beter je huidige omvormer door een nieuw exemplaar? Alles hangt af van de keuze tussen AC en DC. Het verschil? Nog even geduld …
 

Eén tekening zegt meer dan duizend woorden en dat geldt ook voor de AC- en DC-systemen. Zie je de voornaamste verschillen tussen beide? Een woordje uitleg is zeker op zijn plaats:

•    Twee omvormers? Dan heb je een AC-batterij. In deze configuratie behoud je je huidige omvormer, maar moet je voor je batterij een tweede omvormer aan je installatie toevoegen. Wat er daardoor verandert? De stroom wordt twee keer omgezet in je installatie:

• de eerste omvormer zet de gelijkstroom van je zonnepanelen om in wisselstroom voor gebruik in je woning;
• de tweede omvormer maakt het mogelijk om elektriciteit in de batterij op te slaan.

•    Eén enkele omvormer? Dan gaat het om een DC-batterij. In deze configuratie vervang je je huidige omvormer door een hybride model. Wat betekent “hybride” in dit geval? Dat de gelijkstroom van je zonnepanelen maar één keer in wisselstroom wordt omgezet en vervolgens ofwel in je woning, ofwel in je batterij terechtkomt.

Zoals gezegd: moeilijk is dit allemaal niet. Maar wat is in jouw situatie de beste keuze? Geen probleem: ENGIE begeleidt je stap voor stap om met kennis van zaken de juiste beslissing te nemen. We analyseren je verbruiks- en productiegegevens, gaan na welke batterij optimaal past bij jouw installatie, enz.

ENGIE geeft de voorkeur aan een AC-systeem, maar als je zonnepanelen mét een batterij hebt geïnstalleerd of als je omvormer ouder is dan 8 jaar, dan raden we je aan om voor de DC-oplossing te gaan. Wil je er meer over weten? We beschrijven hier kort de kenmerken van AC- en DC-systemen.

Laten we beginnen met de ¬voordelen van een AC-batterij:

• Grotere flexibiliteit: je kunt de verschillende toestellen beter verdelen over je woning (aangezien je over twee omvormers beschikt);
• Betere compatibiliteit met alle bestaande fotovoltaïsche installaties, zelfs met systemen met een micro-omvormer.

Maar er zijn ook nadelen:

• Een AC-configuratie neemt wat meer plaats in dan een DC-systeem, aangezien je niet één, maar twee omvormers gebruikt;
• Nog een kanttekening: als je omvormer en batterij niet van hetzelfde merk zijn, moet je twee apps gebruiken: eentje om te zien hoeveel stroom je zonnepanelen produceren en een tweede om de opslag in de batterij te monitoren. Je krijgt dus een minder duidelijk beeld van je zelfverbruik.

Ook een DC-batterij heeft pluspunten:

• Grotere efficiëntie, aangezien de elektriciteit maar één keer moet worden omgezet (in plaats van twee keer bij een AC-batterij). Er treden dus minder verliezen op;
• Minder plaats nodig en bovendien controleer je je hele configuratie met één enkele app.

En ten slotte één nadeel:

• Beperkte compatibiliteit: een DC-systeem is niet geschikt voor elke installatie. Sommige zonnepaneleninstallaties zijn niet compatibel met een hybride omvormer. Als de zonnepanelen en de batterij samen worden geïnstalleerd, is er geen probleem en dan gaat de voorkeur vaak uit naar een DC-batterij. Maar ook bij een “oude” installatie is dat mogelijk, als ze maar compatibel is. Je koopt de batterij dan apart aan en geniet alle voordelen van een nieuwe, hybride omvormer.

Wat een AC- en een DC-batterij gemeen hebben, is dat ze heel eenvoudig op enkele uren te installeren zijn. Daarna profiteer je meteen van alle voordelen van één van beide systemen.

Meer weten over thuisbatterijen? Bijvoorbeeld: welke capaciteit moet zo’n batterij hebben? Wat is het beste model? Welke premies en steunmaatregelen zijn er? Dat lees je allemaal in onze volledige gids over thuisbatterijen.