Woon je in Wallonië en heb je zonnepanelen? Dan zit je energiefactuur zo in elkaar

Ben jij ook een van die Belgen die zich achter de oren krabben als ze hun elektriciteitsfactuur overlopen? Wat zit er achter al die rubrieken, termen en berekeningen? Bij ENGIE doen we voortdurend inspanningen om je factuur leesbaarder te maken. Want we vinden dat onze klanten recht hebben op heldere en nauwkeurige informatie. Staat je woning in Wallonië en heb je zonnepanelen laten installeren? Lees dan dit artikel en alles wordt duidelijk.

Je hebt er misschien nooit bij stilgestaan, maar je elektriciteitsfactuur bestaat eigenlijk uit 3 grote delen. Of er in je woning een analoge, dan wel digitale meter (ook wel “slimme meter” genoemd) is geïnstalleerd, speelt daarbij geen rol. Het gaat om:

Deel 1. De kosten van de energie die je hebt afgenomen van het net tijdens de betrokken periode 

Deze kosten betaal je rechtstreeks aan ENGIE.

Deel 2. De netwerkkosten in verband met de distributie en het transport van elektriciteit

Je betaalt ze aan ENGIE, dat ze doorstort aan je distributienetbeheerder (ORES, Resa, AIESH, AIEG of REW) en aan transportnetbeheerder Elia.

Deel 3. Toeslagen en belastingen opgelegd door de overheden 

Je betaalt ze aan ENGIE, dat ze doorstort aan de overheden.

Op alle kosten die je betaalt in deze drie delen wordt btw aangerekend (behalve op de waarde van je stroominjectie in het net). Het totale btw-bedrag vind je op de eerste pagina van je factuur.

Nu je de drie grote delen van je factuur kent, bekijken we hoe deze eruitzien wanneer je in Wallonië eigenaar bent van zonnepanelen. Twee elementen hebben invloed: de datum waarop je zonnepaneleninstallatie is gecertificeerd (vóór of na 1 januari 2024) en het type van je elektriciteitsmeter (analoog of digitaal). Waarom dat allemaal een verschil maakt, lees je hieronder.

Ben je een zonnepaneleneigenaar en is je installatie vóór 1 januari 2024 gecertificeerd (door een AREI-organisme)? Dan geldt voor jou het systeem van de terugdraaiende teller. Of je een analoge of digitale meter hebt, speelt daarbij geen rol. Je betaald in dit geval alleen je nettoverbruik, dat wil zeggen het verschil tussen de elektriciteit die je van het net afneemt en de stroom die je erin injecteert. Dit worden de “energiekosten” genoemd (deel 1 van de factuur, zie hieronder).

Heb je een analoge meter? Aangezien je het elektriciteitsnet in beide richtingen gebruikt, dat wil zeggen om stroom van het net af te nemen én in het net te injecteren, moet je netwerkkosten betalen. Dit heet het "prosumententarief".

Heb je een digitale meter? Dan telt alleen de hoeveelheid energie die je effectief van het net afneemt om je netwerkkosten te berekenen. De energie die je in het net injecteert, speelt geen rol. Je betaalt ook geen prosumententarief. Hoe meer elektriciteit je verbruikt die je zelf produceert (op het moment van productie), hoe minder stroom je van het net afneemt. Dus dalen je netwerkkosten. Dit noemen we “zelfverbruik”. Op onze website lees je er meer over.

Dit compensatiesysteem vind je terug op je factuur, maar tot wanneer geldt het? Als je zonnepanelen vóór eind 2023 werden geïnstalleerd en gecertificeerd, dan geniet je van de terugdraaiende teller tot eind 2030. Vanaf 2031 stapt iedereen met zonnepanelen over naar het systeem met injectietarief. Hiervoor worden alle zonnepanelen eigenaars met een digitale meter voorzien tegen dan. Ook de facturatiemethode wordt dan aangepast.

Ondertussen brengt deze infographic je factuur in beeld. Daarna leggen we je graag uit hoe één en ander in elkaar zit.

Ze bestaan uit 2 grote delen:

• een vaste vergoeding,
• je verbruik tegen een bepaalde prijs per netto verbruikte kWh. Die prijs is afhankelijk van je energiecontract.

Voor de energiekosten houden we rekening met de stroom die je netto van het elektriciteitsnet hebt afgenomen sinds je laatste factuur. Dit nettoverbruik komt overeen met je afname min je injectie. Hebben je panelen evenveel of meer geproduceerd dan je hebt afgenomen? Dan kan dit bedrag nul zijn.

NB: De totaalprijs die wordt gefactureerd, vind je verderop terug op je factuur onder “Je contract prijsinformatie btw”. Het bedrag kan licht verschillen als je voor een contract met enkelvoudig uurtarief of dynamisch tarief hebt gekozen.

Voor dit deel maakt het een verschil of je een analoge, dan wel een digitale meter hebt.

Heb je een analoge meter? Dan zien de netwerkkosten er voor jou als volgt uit:

• Distributiekosten: de prijs voor de stroomdistributie (door Ores, Resa, AIESH, AIEG of REW) per netto* verbruikte kWh.
• Prosumententarief: stemt overeen met de kosten voor het gebruik van het net. Met een analoge meter weet je niet hoe veel of weinig je het net gebruikt. Daarom wordt dit bedrag berekend op basis van het elektrisch vermogen van je zonnepaneleninstallatie (prijs per kWe). Hoe hoger het vermogen, hoe meer je betaalt.
• Transportkosten: de prijs voor het transport van de stroom (door Elia) per netto verbruikte kWh.

Als je een digitale meter hebt, zien je netwerkkosten er als volgt uit:

• Distributiekosten: de prijs voor de stroomdistributie (door Ores, Resa, AIESH, AIEG of REW) per bruto* verbruikte kWh.
• Transportkosten: de prijs voor het transport van de stroom (door Elia) per bruto* verbruikte kWh.

Heb je een digitale meter en is het totaalbedrag van je netwerkkosten groter dan wat je zou betalen met een analoge meter (dus met het prosumententarief)? Dan krijg je het verschil terugbetaald. Met andere woorden: je krijgt altijd het voordeligste tarief aangerekend. Op je factuur wordt deze terugbetaling aangeduid met de formule “teruggave gedecentraliseerde productie”. Met een digitale meter betaal je dus minder netwerkkosten dan met een analoge meter of hoogstens evenveel.

Nog een belangrijk weetje voor wie een digitale meter heeft: je hebt er alle belang bij om de stroom van je panelen zelf te verbruiken op het moment van productie. Je neemt dan immers minder stroom van het net af, zodat je brutoverbruik daalt en je minder betaalt.

* Je netto verbruik is het verschil tussen de stroom die je van het net afneemt en de stroom die je in het net injecteert. Je brutoverbruik is de elektriciteit die je van het net afneemt.

Dit deel bestaat zelf ook weer uit 2 elementen:

• Kosten groene stroom, die overeenstemmen met de groenestroomcertificaten die zijn opgelegd door de overheid.
• Toeslagen opgelegd door diverse overheden en meer bepaald:
  • bijdrage op de energie,
  • federale bijdrage,
  • aansluitingsvergoeding.

Ben je een zonnepaneleneigenaar en is je installatie na 1 januari 2024 gecertificeerd (door een AREI-organisme)? Dan geldt voor jou het systeem met het injectietarief. Dit betekent concreet dat de energie die je zonnepanelen produceren en die je niet zelf verbruikt op het moment van productie, in het net wordt geïnjecteerd. Voor die stroom krijg je een vergoeding, die injectietarief wordt genoemd. Je leest er meer over op onze website.

Je ziet 2 rubrieken:

• Energie – afname van elektriciteit van het net, met:
  • een vaste vergoeding,
  • je afname van het distributienet tijdens piekuren: de prijs per verbruikte kWh, afhankelijk van je energiecontract,
  • je afname van het distributienet tijdens daluren: de prijs per verbruikte kWh, afhankelijk van je energiecontract.
• Energie – injectie van elektriciteit in het net, met:
  • De productie van je zonnepanelen die je niet onmiddellijk verbruik of opslaat, maar injecteert op het net tijdens piekuren: het injectietarief volgens je contract, per geïnjecteerde kWh.
  • de productie van je zonnepanelen die je niet onmiddellijk verbruik of opslaat, maar injecteert op het net tijdens daluren: het injectietarief volgens je contract, per geïnjecteerde kWh.

NB: De totaalprijs die wordt gefactureerd vind je verderop terug op je factuur onder “Je contract prijsinformatie btw”. Je keuze voor een contract met enkelvoudig uurtarief of dynamisch tarief kan lichte verschillen tot gevolg hebben.

Deze zijn als volgt samengesteld:

• Distributiekosten: de prijs voor de distributie van de stroom (door Ores, Resa, AIESH, AIEG of REW) per verbruikte kWh.
• Transportkosten: de prijs voor het transport van de stroom (door Elia) per verbruikte kWh.

Dit deel bestaat zelf ook weer uit 2 elementen:

• Kosten groene stroom, die overeenstemmen met de groenestroomcertificaten die zijn opgelegd door de overheid.
• Toeslagen opgelegd door diverse overheden en meer bepaald:
  • bijdrage op de energie,
  • aansluitingsbijdrage.

Je ontvangt dan elke maand een factuur voor je reële verbruik van de maand voordien in plaats van een voorshotfactuur. Gebruik je gas of elektriciteit om je woning te verwarmen? Dan zal je merken dat je maandfacturen in de winter hoger zijn dan in de lente of zomer. Dat is logisch, want je verbruik ligt in de winter hoger. Als je voorschotfacturen betaalt, speelt dit niet, want dan wordt dit seizoenseffect afgevlakt over een heel jaar.

Als je deze maandelijkse reële facturatie combineert met een variabel contract, kan je veel makkelijker elke maand de evolutie van je verbruik opvolgen dan met een jaarlijkse eindafrekening. En dus kan je ook beter meteen je verbruik aanpassen, bijvoorbeeld als de prijzen omhoog gaan in de winter of na een hogere factuur. Je ziet onmiddellijk het resultaat van je besparingen op je volgende maandfactuur.

Je kan dit via de Engie klantezone aanvragen.

Nee, dat kan niet. Dankzij je zonnepanelen koop je minder (of helemaal geen) elektriciteit via het distributienet en dat kan je energiefactuur inderdaad fors doen dalen. Maar je moet altijd een aantal vaste kosten betalen, onder andere de vaste vergoeding van je energiecontract, de kosten van je elektriciteitsaansluiting, van het databeheer of het gebruik van het distributienet.

Alles hangt af van de datum waarop je installatie is gecertificeerd. In ieder geval, registreert Ores, Resa, AIESH, AIEG of REW de meterstanden van je analoge meter wanneer die wordt vervangen door een digitale meter. Aangezien de teller van je analoge meter kon terugdraaien, houden die meterstanden al rekening met de energie die je tot die datum in het net hebt geïnjecteerd. Dat voordeel verlies je dus niet. Ores, Resa, AIESH, AIEG of REW stuurt je dan de definitieve afrekening van je analoge meter. Bovendien stuurt ORES ons ook de eerste meterstanden van de digitale meter.

Werden je zonnepanelen gecertificeerd vóór 1 januari 2024?

Dan blijf je het principe van de terugdraaiende teller genieten, ook als je een digitale meter hebt. Op je factuur zal alleen het deel dat overeenstemt met de netwerkkosten veranderen. Voor het jaar waarin je analoge door een digitale meter wordt vervangen, ontvang je twee afrekeningen voor elektriciteit:

1. Een tussentijdse afrekening voor de periode met “analoge meter”. Op deze afrekening worden je netwerkkosten berekend op basis van je nettoverbruik en je betaalt een prosumententarief.
2. Je “normale” jaarlijkse afrekening houdt alleen rekening met de periode na de installatie van je digitale meter. Vanaf deze afrekening worden je netwerkkosten berekend op basis van je brutoafname van het net. Je betaalt dus geen prosumententarief meer.

Het volgende jaar ontvang je opnieuw één enkele jaarlijkse eindafrekening.

Werden je zonnepanelen gecertificeerd na 1 januari 2024?

Voor het jaar waarin je analoge door een digitale meter wordt vervangen, ontvang je twee afrekeningen voor elektriciteit:

1. Een tussentijdse afrekening voor de periode met “analoge meter”. Op deze afrekening worden je netwerkkosten berekend op basis van je nettoverbruik en je betaalt een prosumententarief.
2. Je “normale” jaarlijkse afrekening houdt alleen rekening met de periode na de installatie van je digitale meter. Vanaf deze afrekening worden je netwerkkosten berekend op basis van je brutoafname van het net. Je betaalt dus geen prosumententarief meer.

Het volgende jaar ontvang je opnieuw één enkele jaarlijkse eindafrekening.

Je leest hier meer over op onze website.

Het enkelvoudig uurtarief is een goed idee als je het systeem van de terugdraaiende teller geniet en je zonnepanelen voldoende elektriciteit produceren om je jaarlijkse verbruik te dekken. Dan levert dit tarief je maximale besparingen op. Met het enkelvoudig uurtarief draait de teller van je meter immers terug dankzij de productie van je zonnepanelen. Of je vooral overdag of ’s nachts produceert, speelt dan geen rol.

Het tweevoudig of dag/nacht uurtarief is de beste keuze als je overstapt op het systeem met injectietarief. Overdag verbruik je dan zelf zoveel mogelijk je eigen “zonne-energie”, ’s nachts geniet je het voordelige nachttarief.

Je verneemt hier meer over in dit artikel op onze blog.