Een warmtepomp is een toestel dat warmte of koude uit de (buiten)lucht of grond haalt en in de woning pompt. Daarvoor gebruikt een warmtepomp een compressor en ventilator die beiden op elektriciteit werken. 
Het ingebouwde koelmiddel zorgt ervoor dat er warmte of koude wordt afgegeven aan de ruimte. Het koelmiddel neemt snel energie (warmte of koude) op als het veel ruimte heeft (expansie), zelfs bij lage temperaturen, en geeft de energie weer makkelijk af wanneer het wordt samengedrukt. Dit proces zorgt ervoor dat er warmte of koude wordt afgegeven. Net hetzelfde principe, dat een koelkast hanteert!
Nu begrijp je waarom men een warmtepomp wel eens vergelijkt met een koelkast. Een leuk weetje om mee uit te pakken. 😊
Er bestaan hybride systemen, die een warmtepomp met een ander verwarmingstoestel combineren. Meestal met een bestaande gas- of stookolieketel, soms met een pelletkachel. Maar er bestaan ook hybride toestellen met een warmtepomp en een gasketel in één. 

De technologische ontwikkeling van warmtepompen met buitenunit heeft zich de laatste jaren specifiek toegespitst op de werking bij lage temperaturen. In landen zoals Noorwegen en Zweden, gebruiken ze al langer dan 25 jaar warmtepompen om woningen te verwarmen. In Noorwegen wordt de verwarmingsbehoefte voor 60% gedekt door warmtepomptechnologie. En met winters waarin de temperatuur zakt tot  -20 graden, blijkt dit een betrouwbare technologie, zelfs in extremere weersomstandigheden dan die we in België kennen.

Wanneer er zich een stroompanne voordoet, gaat het meestal over slechts enkele uren. Dit is niet voldoende om, zelfs in de winter, de temperatuur in een geïsoleerde woning onaangenaam te laten worden.

Gemiddeld gaan warmtepompen 15 jaar lang mee. De levensduur hangt af van het gebruik, onderhoud en de regio waarin ze gebruikt worden. 
Als er zich problemen voordoen met een warmtepomp, ligt het meestal aan het meest gevoelige onderdeel, de compressor, die eenvoudig kan vervangen worden. Het onderhoud van een warmtepomp is niet verplicht, maar we raden het wel aan omdat tijdens het onderhoud de filters worden gereinigd en de expert controleert of er voldoende druk staat op het koelmiddel zodat het toestel efficiënt blijft werken.

Er bestaan verschillende systemen, waarmee je je woning kan verwarmen, zoals pelletkachels of elektrische radiatoren. Er worden steeds meer warmtepompen geïnstalleerd, omdat deze technologie gebruikmaakt van elektriciteit (een hernieuwbare energiebron) én omdat het rendement heel hoog is. Dit betekent dat voor elke eenheid energie, die je erin stopt, je er meer verwarmingsenergie uit haalt. Bovendien stoot een warmtepomp geen koolstofmonoxide uit. De warmtepomp is dus een zuinige verwarmingsinstallatie, die goed is voor het milieu en je portemonnee.

Hier vergelijken we 9 systemen, met hun voor- en nadelen.

Je kan een warmtepomp combineren met een ander systeem om je woning te verwarmen, dan heb je een hybride systeem. 

Warmtepompen zijn niet nieuw, ze bestaan al enkele jaren en worden sinds kort steeds meer in woningen geplaatst. Door de toenemende vraag naar warmtepompen, is te verwachten dat de prijzen zullen zakken. De installatie van een warmtepomp kost niet altijd meer dan een klassieke installatie. Momenteel kan je van interessante premies genieten indien je een warmtepomp plaatst. 
Bovendien verbruikt een warmtepomp minder energie en kan je die elektriciteit die nodig is, zelf opwekken met zonnepanelen. 

Hoewel er verschillende modellen en warmtepompsystemen bestaan, is het soms niet mogelijk om een warmtepomp te plaatsen. We lijsten enkele belangrijke elementen op die bepalen of een warmtepomp interessant is voor je woning. 

De belangrijkste voorwaarde is dat er voldoende ruimte moet zijn voor de binnen- en buitenunit. De buitenunit moet op je dak, in je tuin of aan je gevel geplaatst worden. Voor een bodemwarmtepomp moeten er boringen in de tuin gebeuren. In huis moet er voldoende ruimte zijn voor de binnenunit.

De isolatiegraad en het warmteverlies van je woning speelt ook een belangrijke rol.  Het warmteverlies beïnvloedt de efficiëntie van de warmtepomp sterk en bepaalt of een warmtepomp volstaat om je woning te verwarmen of dat je beter voor een hybride oplossing kiest. De isolatie heeft ook invloed op het rendement van de isolatie: indien je woning niet goed geïsoleerd is, zal de warme lucht te snel ontsnappen en moet je warmtepomp te lang verwarmen. 

Tenslotte moeten de warmteafgiftesystemen, zoals de vloerverwarming en radiatoren, compatibel zijn met een warmtepomp. Indien je vloerverwarming hebt of convectoren, dan zit je goed. Wat als je afgiftesysteem nog niet klaar is voor een warmtepomp? Er bestaan verschillende oplossingen: 

Voor nieuwbouw is er zo goed als nooit een probleem, omdat de huidige isolatienormen volstaan en er meestal een compatibel warmteafgiftesysteem geplaatst wordt zoals vloerverwarming.