Een warmtepomp is een systeem dat een woning op een duurzame manier verwarmt. Door allerlei slimme technieken wint de pomp warmte uit de omgeving zoals lucht, water en grond. Een warmtepomp zorgt samen met een cv-ketel of zelfstandig voor de verwarming van een woning. Hierdoor daalt het gasverbruik en dat scheelt weer op de energierekening. Door deze besparing verdien je de warmtepomp vanzelf weer terug!

Een warmtepomp onttrekt warmte aan natuurlijke warmtebronnen, zoals de buitenlucht, de aarde of het grondwater. Deze onttrokken warmte kan vervolgens benut worden om het cv-water of tapwater te verwarmen. De gratis warmte die we in de natuur vinden wordt in de warmtepomp gebruikt om een koelvloeistof op te warmen. Zo’n vloeistof heeft een zeer laag kookpunt waardoor enkele graden al voldoende zijn om het te doen koken. Door het kokende vloeistof nog eens onder druk te zetten met een compressor kan men voldoende warmte opwekken om een woning of sanitair water op te warmen. Dit gebeurd in de uitwisselaar. Eens de warmte uit de koelvloeistof is ontnomen keert deze terug naar de oorspronkelijke staat. De cyclus kan herbeginnen.

Warmtepompen halen warmte uit de bodem (geothermische warmtepompen), uit het grondwater (aquathermische warmtepompen) of de buitenlucht (aerothermische warmtepompen. We onderscheiden wamtepompen ook in de manier waarop de energie wordt omgezet. Dit kan doormiddel van lucht of water.
Dit zijn de mogelijke combinaties:

• • Bodem / water

• • Water / water
• • Lucht / water
• • Lucht / lucht

 

Welke warmtepomp het beste bij je woning past (grond/water, water/water, lucht/water, lucht/lucht) hangt af van je budget, verwarmingsbehoefte, de technische mogelijkheden van je woning en het huidige verwarmingssysteem. Om de juiste keuze te maken, raden we je aan advies te vragen aan een expert die de voordelen en de beperkingen van de verschillende types kent.

Het antwoord op deze vraag is zeer situatie gebonden. Daarom raden wij aan om bij een architect of een verwarmingsspecialist specifiek advies te vragen over warmtepompen in functie van je persoonlijke situatie.

Warmtepompen zijn echter zeer geschikt voor de meeste nieuwbouwwoningen.

Voor renovaties moet je eerst een analyse maken:

• •Aan welke eisen moet je verwarming voldoen?
• •Is de woning voldoende geïsoleerd?
• •Is het mogelijk aan te sluiten op het bestaande afgifte systeem (radiatoren of vloerverwarming).
• •Is de centrale verwarming van de woning geschikt als bijverwarming?
• •Is de stroom enkel- of driefasig en is het vermogen voldoende?

 

Indien je een warmtepomp met een horizontaal collectorsysteem overweegt, moet je controleren of de tuin groot genoeg is voor het systeem met collectoren.

 

Uitgezonderd de lucht/lucht systemen kan je met de meeste toestellen je woning en water voor huishoudelijk gebruik verwarmen.
Eventueel kan je een ook een sanitaire warmtepompboiler installeren voor enkel warm water. Zo’n toestel wint warmte uit de omgevingslucht dankzij een kleine warmtepomp die dan het water dat in een vat is opgeslagen op te warmen op een zeer zuinige manier.

Met een warmtepompboiler kan je enkel het sanitair water opwarmen.

Afhangend van het type warmtepomp kan je met dit toestel zowel je huis verwarmen (of koelen) als je sanitair water opwarmen. Met lucht/lucht warmtepompen kan je enkel een ruimte verwarmen en soms ook afkoelen.

Een warmtepomp maakt op slimme wijze gebruik van de wetten van de thermodynamica. Heb je je al eens afgevraagd hoe het komt dat je diepvriezer een temperatuur van -18°C heeft terwijl het in huis 20°C of meer is?

Een warmtepomp werkt volgens hetzelfde principe maar in omgekeerde richting. In je warmtepomp is een koelmiddel dat bij lage temperatuur verdampt. Door de temperatuur van deze damp door compressie (onder hoge druk) te verhogen, wordt je woning verwarmd terwijl het buiten koud is. Afhankelijk van het model en het merk blijven warmtepompen werken bij buitentemperaturen tot -15°C, -20°C. Geen zorgen dus!

Als het om nieuwbouw gaat, is het vrij eenvoudig om alle elementen te voorzien die nodig zijn om een lucht/water-warmtepomp te installeren waarmee je woning en je sanitair water kan verwarmen. Praat erover met je architect. Als het om een renovatie gaat, is het minder voor de hand liggend en moet je beroep doen op een expert in warmtepompen om de juiste beslissing te kunnen nemen. Dit zijn 3 belangrijke elementen waar je rekening mee moet houden:

 

1) De isolatiegraad van je woning

Voor een efficiënte werking van je warmtepomp moet het warmteverlies laag zijn en moet je huis goed geïsoleerd zijn. Omdat dit systeem met lage temperaturen werkt, zal een warmtepomp bij veel warmteverlies nooit de ingestelde temperatuur bereiken en te hard moeten werken, waardoor het rendement afneemt. Indien je woning weinig of niet geïsoleerd is, moet je dus eerst de isolatie verbeteren voor je een warmtepomp kan overwegen. Er bestaan ook warmtepompen die werken met hoge temperaturen voor woningen met een gemiddelde isolatiegraad, maar deze zijn duurder dan klassieke modellen.

 

2) Het distributiesysteem van de verwarming

Een lage temperatuur warmtepomp heeft een aangepaste installatie nodig om de warmte in de woning af te geven. Deze warmtepompen zijn dus niet compatibel met conventionele hoge temperatuur radiatoren omdat deze water met hoge temperaturen nodig hebben om warmte te verdelen. Vloerverwarming daarentegen werkt bij lage temperaturen en is daarom de ideale partner voor een warmtepomp. Indien je geen vloerverwarming hebt en je je vloeren niet wil openbreken, bestaan er lage temperatuur radiatoren die meestal wat omvangreiker zijn. Dit is een extra uitgave waarmee je in je budget rekening moet houden. In sommige gevallen kan een hoge temperatuur warmtepomp ook een optie zijn, maar die zijn duurder en verbruiken meer energie.

 

3) De beschikbare ruimte om een warmtepomp te installeren

Meestal hebben warmtepompen een binnenunit en een buitenunit die met elkaar verbonden zijn. De installatie van een warmtepomp vereist dus ruimte binnen en buiten en de mogelijkheid om deze plaatsen met elkaar te verbinden.

1. Binnen moet je een ruimte van 1m breed bij 1m diep en 2m hoog voorzien, met rondom voldoende ruimte zodat het toestel in geval van onderhoud of reparatie toegankelijk is.
2. Voor de buitenruimte is een ruimte van 2 m² nodig met voldoende vrije ruimte voor een goede luchtcirculatie.  Aangezien de buitenunit wat lawaai maakt, moet deze ook ver genoeg geplaatst zijn van buren of plaatsen zoals een terras.

Deze warmtepomp modellen hebben enkele verschillen:

 

Het verschil in temperatuur van het cv-water

- Bij een lage temperatuur warmtepomp wordt het water in het circuit verwarmd tot een temperatuur tussen 35°C en 45°C.

- Een warmtepompsysteem met hoge temperatuur verwarmt het water in het circuit tot een hogere temperatuur, bijvoorbeeld tussen 65°C en 75°C voor gietijzeren radiatoren. Het verwarmen van het water in het circuit kost energie: hoe heter het water, hoe hoger het elektriciteitsverbruik van je warmtepomp. Een lage temperatuur warmtepomp verbruikt dus minder energie (elektriciteit) dan een hoge temperatuur warmtepomp. Aangezien de prijs van elektriciteit gemiddeld drie keer zo hoog is als die van gas, is het in sommige gevallen economisch niet interessant om een gasketel te vervangen door een hoge temperatuur warmtepomp.

 

Het verschil in budget

Een hoge temperatuur warmtepomp kost gemiddeld 30% tot 40% meer in aankoop dan een lage temperatuur model omwille van de grotere technische complexiteit. Bovenop de prijs van het toestel komen nog de kosten van de installatie en de aanpassing van het bestaande systeem. Indien je huis uitgerust is met conventionele hoge temperatuur radiatoren, zijn de modellen met hoge temperatuur voordeliger omdat er geen aanpassingen nodig zijn. Voor een lage temperatuur warmtepomp is het noodzakelijk dat het huis goed geïsoleerd is en dat een afgiftesysteem op lage temperatuur (bv. vloerverwarming) aanwezig is. Deze renovatie is meestal een aanzienlijke investering waarmee je rekening moet houden in de vergelijking.