Gedaan met stookolie in Wallonië, alternatieven brengen duurzame toekomst

Het is zover: mazout heeft afgedaan als verwarmingsbron. De wetgeving wordt steeds strenger voor deze fossiele brandstof en duwt gezinnen naar oplossingen die milieuvriendelijker zijn en het klimaat ontzien. Welke keuzes heb je nu?
Paul D.
20/08/2024 |

Dat stookolie of mazout geen duurzame oplossing is om je woning te verwarmen is nog nauwelijks een verrassing. Wie deze vervuilende fossiele brandstof gebruikt, heeft immers een aanzienlijke CO2-voetafdruk. Toch verwarmen nog veel gezinnen hun woning en sanitair water met mazout. Jij ook? Dan is het tijd om de knoop door te hakken en een toekomstgerichte beslissing te nemen. Maar wat zijn de beste alternatieven voor stookolie? Hoe bereid je je woning voor op een koolstofarme toekomst? Wij beantwoorden al je vragen!

Het einde van stookolie komt in zicht

Waarom? Het antwoord is eenvoudig: stookolie is geen duurzame oplossing. En dus neemt de wetgever deze brandstof steeds meer in het vizier, want volgens het akkoord van Parijs moeten we in 2050 koolstofneutraal leven.
Overal in Europa wordt het gebruik van stookolie geleidelijk afgebouwd, vooral voor de verwarming van gebouwen. Dat is het gevolg van een aantal Europese regels en deadlines:

  • Tegen 2030 mogen nieuwe gebouwen op het continent geen koolstof meer uitstoten en moeten ze uitgerust zijn met zonnepanelen.
  • Dezelfde doelstellingen gelden ook voor bestaande gebouwen, maar pas tegen 2050.
  • En tegen 2040 mogen er in Europa geen cv-ketels op stookolie meer werken.

Ons land wil ook vorderingen maken op de weg naar een koolstofneutrale toekomst en neemt dit dossier dus ter harte. De overheid stimuleert gezinnen om af te stappen van een te vervuilende verwarmingsoplossing en te kiezen voor duurzamere alternatieven. Elk gewest heeft al een aantal dwingende maatregelen genomen en de volgende jaren zal de druk alleen maar groter worden.

  • In Vlaanderen mogen er nu al geen cv-ketels op stookolie meer geïnstalleerd worden in nieuwe gebouwen (sinds 1 januari 2022) en in bestaande gebouwen is zelfs vervanging niet toegestaan, als er een aardgasleiding in de buurt ligt.
  • Brussel gaat dezelfde richting uit: vanaf 1 juni 2025 is het verboden om nog een stookolieketel te installeren in een nieuwbouw of om een ketel in een bestaand gebouw te vervangen. 2035 is een andere belangrijke deadline: dan mag een cv-ketel op stookolie die ouder is dan 15 jaar niet meer functioneren.
  • En in Wallonië*? Daar zijn gelijkaardige maatregelen gepland. Cv-ketels op mazout en steenkool zijn vanaf 1 maart 2025 verboden in nieuwe gebouwen. En voor de vervanging van een oude stookolieketel geldt het verbod ten laatste op 1 januari 2026.

* Opmerking: sommige maatregelen met betrekking tot verwarmingsinstallaties op stookolie en steenkool moeten nog in een wettelijk kader worden vastgelegd. Het is aan de nieuwe Waalse regering om een standpunt in te nemen over de beslissingen die in het kader van het lucht-, klimaat- en energieplan (PACE) zijn genomen. De datums van bepaalde deadlines kunnen daardoor nog verschuiven.

Wallonië stelt ons land voor een flinke uitdaging, want bijna 50% van de Waalse gezinnen gebruikt nog een cv-ketel op mazout. Dat betekent dat al deze ketels moeten vervangen worden, de mazouttanks op milieuvriendelijke wijze verwijderd, enz. Het Gewest is daarom van plan om al deze vervuilende installaties tegen 2050 te vervangen. In het licht van de milieu- en klimaatuitdaging is dat een lovenswaardig initiatief, maar welke alternatieven zijn er voor jou? En wat houden ze precies in? 

Isoleren komt eerst, verwarmen pas daarna

We kunnen het niet genoeg benadrukken: energie-efficiëntie staat of valt met isolatie. Hoe beter je woning geïsoleerd is, hoe minder je moet verwarmen. En als je minder moet verwarmen, verbruik je minder energie en moet je minder betalen! Tegelijk bewijs je ook de planeet een dienst. Kortom, iedereen is gebaat bij een degelijk geïsoleerde woning. En als je van plan bent om een warmtepomp te installeren, dan is dat nog een extra argument om te isoleren. Een warmtepomp werkt immers alleen efficiënt als de isolatie van je woning in orde is.

Denk je nu: allemaal goed en wel, maar hoe begin je eraan? Misschien lijkt het je te ingewikkeld? Of te duur? Of onmogelijk in jouw specifieke geval? Wees gerust, dat zijn allemaal vaak gehoorde bezwaren die je zeker niet moeten tegenhouden. Eigenlijk hoef je “alleen maar” de juiste vragen te stellen. Zoals: hoe goed is je woning geïsoleerd? Of met andere woorden: welke energieprestaties haalt ze? Dat kan je vrij makkelijk te weten komen: Eigenlijk hoef je “alleen maar” de juiste vragen te stellen. 

Duurzame alternatieven die je blij zullen maken

Sommige gezinnen hebben nooit een andere brandstof dan mazout gebruikt om zich te verwarmen en kunnen zich nauwelijks iets anders voorstellen. Het onbekende schrikt hen af … Begrijpelijk, maar toch is dat echt niet nodig, want er zijn tegenwoordig veel betere alternatieven. Met de huidige technologieën kan je er alleen maar op vooruitgaan. Ze bieden je meer comfort, energiebesparingen en een langere levensduur, zijn beter voor het milieu en passen in je budget.

Wat dacht je van de volgende vier duurzame en efficiënte alternatieven voor de mazoutketel?

1. Haal de toekomst in huis met een warmtepomp

Is je woning uitstekend geïsoleerd? Dan heeft het niet veel zin om fossiele brandstoffen zoals mazout te blijven gebruiken, want die zijn niet toekomstbestendig. Maar wat kies je dan wel?

Voor jou is de ideale oplossing een lucht/water warmtepomp. Ze kan makkelijk je huidige stookolieketel vervangen en in veel gevallen zelfs zonder dat je grote werken moet laten uitvoeren.

Maar wat als blijkt dat zo’n type warmtepomp voor jou toch niet ideaal is, bijvoorbeeld omdat je radiatoren er niet geschikt voor zijn? Ga dan voor een uitstekend alternatief: een lucht/lucht warmtepomp. Ze werkt als een apart systeem, vergelijkbaar met airconditioning, en kan gecombineerd worden met een warmtepompboiler voor je sanitair warm water.

Ongeacht welk type voor jou het beste is, een warmtepomp betekent in elk geval de ideale oplossing om een grote stap vooruit te zetten op energiegebied. Je zegt definitief vaarwel tegen de fossiele brandstoffen en hun hoge CO2-uitstoot, en je verwarming is klaar voor de toekomst!

De voordelen: 

  • Je beschikt over een efficiënt verwarmingssysteem.
  • Je maakt een milieuvriendelijke keuze.
  • Je geniet comfort in elk seizoen.
  • Het systeem werkt veilig in alle omstandigheden.
  • De levensduur bedraagt meer dan 20 jaar.
  • Het onderhoud is eenvoudig (maar belangrijk).

Ontdek het a-b-c van de warmtepomp!

2. Het beste van 2 werelden? Een hybride verwarming

Jammer genoeg moeten nog veel gezinnen vaststellen dat hun woning onvoldoende geïsoleerd is voor een warmtepomp. Is dat ook bij jou het geval? Misschien is je woning momenteel nog niet genoeg geïsoleerd, maar wel voorzien van een verwarmingsinstallatie waar je nog heel tevreden over bent, maar die je wil verbeteren? Wat is dan de beste aanpak?

Overschakelen op een hybride verwarmingssysteem is dan een uitstekend idee. In zo’n systeem combineer je je huidige cv-ketel met een warmtepomp. Op de meeste herfst-, winter- en lentedagen verwarmt de warmtepomp je woning, en alleen als het buiten erg koud is, neemt je mazoutketel de fakkel over. Zo’n systeem biedt je ook het voordeel dat je kan kiezen welke verwarmingsbron je inschakelt, op basis van de prijs van de stookolie en elektriciteit op dat moment.

Als je voor deze efficiënte en flexibele hybride oplossing kiest, krijg je meer tijd om je woning te renoveren. En de dag dat die voldoende geïsoleerd is, kan je de mazoutketel laten verwijderen en verder alleen de warmtepomp gebruiken. Dit betekent wel dat het vermogen van de warmtepomp die je installeert, juist berekend moet worden met het oog op de toekomst.

In afwachting van een volledig elektrische verwarming is een hybride systeem een uitstekende manier om nu al een flinke stap in de richting van een duurzamer verwarmingssysteem te zetten.

De voordelen:

  • Je beschikt over een efficiënte verwarming.
  • Je verbruikt 70% minder stookolie om je woning te verwarmen.
  • Je kiest voor een duurzame oplossing.
  • Je geniet onberispelijk comfort.
  • De levensduur van je huidige cv-ketel op mazout stijgt.
  • Je krijgt meer tijd om te investeren in de toekomst, zonder druk.
  • Je geniet meer flexibiliteit.

Een hybride verwarming is dus een uitstekend compromis. Lees er hier alles over.

3. Een praktische en voordelige oplossing? De gascondensatieketel

Stel dat het je momenteel niet lukt om je woning te isoleren of te renoveren, maar dat je toch dringend je huidige mazoutketel moet vervangen?

Ook dan is er voor jou een ideale oplossing: een gascondensatieketel! Dit is een zeer betrouwbare verwarming. En niets belet je om je systeem toch al te upgraden door een warmtepompboiler voor je sanitair water te laten installeren.

Maar wat als er in jouw straat geen aardgasleiding ligt? Dan kan je nog altijd kiezen voor een biopropaantank.

Uiteraard is een gascondensatieketel minder toekomstbestendig dan duurzamere oplossingen zoals een warmtepomp of hybride verwarming. Maar ondertussen ben je toch al van de stookolie af en zet je een eerste concrete stap naar een koolstofarmere toekomst. Je behoudt immers de mogelijkheid om later een warmtepomp toe te voegen en dan beschik je over een volwaardig hybride systeem.

De voordelen: 
•    Je verbruik daalt met 30%.
•    Je maakt een relatief goedkope keuze.
•    Je CO2-uitstoot daalt.
•    De installatie is eenvoudig.
•    Je schakelt later makkelijk over op een hybride systeem.

Lees meer

4. Een alternatief dat steeds meer aanhang vindt? Een pelletketel

Soms is kiezen voor een pelletkachel een goeie keuze. Wanneer? Als je je woning niet op het gasnet wil of kan aansluiten, je een propaantank niet ziet zitten en een warmtepomp voor jou nog een stap te ver is. Een pelletkachel is in dat geval een slimme keuze als je fossiele brandstoffen vaarwel wil zeggen.

Welke argumenten pleiten in het voordeel van houtpelletkachels? Wel, om te beginnen gaan ze efficiënt om met energie en hebben ze weinig impact op het milieu. Pellets worden met samengeperst houtafval gemaakt en bij de verbranding ervan komt minder CO2 vrij dan bij fossiele brandstoffen.

Bovendien kan een pelletketel een rendement van 90% of meer halen, met een volledige verbranding, zodat er weinig as overblijft. Ook de vrij stabiele prijs van pellets maakt ze aantrekkelijk.

Toch vertoont een pelletketel ook wat schaduwkantjes. Zo is hij vrij duur en vraagt hij regelmatig onderhoud. Daarnaast heb je opslagruimte nodig om een voorraad pellets te bewaren en af en toe moet de ketel door een vakman worden onderhouden en gereinigd.

De voordelen: 

  • Hoge energie-efficiëntie
  • Minder impact op het milieu
  • Een rendement van 90% of meer
  • Vrij stabiele prijs van pellets

Financiële hulp maakt de stap makkelijker

De overheid voert de druk op om mazout onaantrekkelijk te maken, maar helpt je tegelijk ook met de overstap.  In het Waalse Gewest zijn er premies beschikbaar voor de meeste alternatieven voor stookolie, en ook de andere gewesten bieden vergelijkbare steun. Wil je meer weten over de beschikbare subsidies? Lees dan ons artikel hierover.

Het vervangen van je oude mazoutketel is niet alleen aan te raden op basis van de wetgeving, maar het levert ook belangrijke voordelen op voor zowel het milieu als je energierekening.

Daarom luidt ons advies: wacht niet te lang en kies nu al voor een duurzame verwarming zonder aan comfort in te boeten. Ontdek hier alle informatie over onze toekomstgerichte oplossingen.