Dit moet je weten over vakkundig onderhoud van je verwarming, zoals: wat is het beste moment?

Eén ding staat vast: om je woning te verwarmen gebruik je één of andere technische installatie. Soms is dat een gas- of pelletketel en in steeds meer gevallen een warmtepomp. Ook voor de productie van sanitair warm water heb je een elektrische of gasboiler nodig of gebruik je een warmtepompboiler. En al die toestellen moeten regelmatig nagekeken worden door een vakman. Zo’n periodieke controle is soms zelfs wettelijk verplicht. Vervelend? Niet echt, want onderhoud is ook positief voor je woning, je veiligheid en je portefeuille. Een goed onderhouden verwarmingssysteem biedt je immers:

• een hoger rendement en dus een lager energieverbruik. Besparingen van 8% tot 10% op je factuur zijn mogelijk.
• een langere levensduur, dus minder zorgen (en ook weer minder uitgaven).
• een grotere veiligheid, onder andere omdat onderhoud het gevaar voor een CO-vergiftiging (koolstofmonoxide) verkleint.
• meer betrouwbaarheid: je verkleint het risico op een defect (in volle winter) en herstellingen die duurder uitvallen omdat ze dringend zijn!

Rest dan nog de vraag: wat is het beste moment om je verwarmingssysteem te laten onderhouden? We zetten alle overwegingen voor jou op een rijtje.

Als je voor je centrale verwarming een gasketel gebruikt, behoor je tot 47% van de Belgen. Je bent wettelijk verplicht om die periodiek te laten onderhouden door een erkend technicus, maar de frequentie verschilt van gewest tot gewest. Of je eigenaar of huurder bent, speelt daarbij geen rol!

• in Vlaanderen: verplicht onderhoud om de 2 jaar, ongeacht het vermogen van je installatie. Als je een verwarmingstoestel van het B-type gebruikt, dat de lucht voor de verbranding uit het lokaal aanzuigt, moet je bovendien ook je schoorsteen laten vegen. Voor ketels van het C-type (die helemaal luchtdicht zijn) is dat niet nodig.
• In Brussel: om de 2 jaar, zoals in Vlaanderen. Je schoorsteen laten vegen is niet verplicht, maar de technicus moet wel controleren of de rookgasafvoer goed functioneert. Hij dient ook na te gaan of het stooklokaal voldoet aan de normen.
• In Wallonië: het onderhoud hoeft slechts om de 3 jaar als je ketel een vermogen van minder dan 100 kW heeft, anders om de 2 jaar. Schoorsteenvegen is niet verplicht, maar de technicus moet de ketel en de brander wel op diverse punten controleren.

Ons advies? Leef alle wettelijke voorschriften stipt na en zorg ervoor dat de technicus het onderhoud correct en volledig uitvoert. Woon je in Wallonië? Ook als je ketel een lager vermogen dan 100 kW heeft, is het een goed idee om hem regelmatig te laten onderhouden, bijvoorbeeld om de twee jaar, zoals in de andere gewesten. Je plukt dan immers de voordelen van periodiek onderhoud!

Hoewel de dagen van de stookolieketel geteld zijn, verwarmt 37% van de Belgen zich nog met deze brandstof. Net zoals bij de gasketel heb je geen keuze: je moet je stookolieketel elk jaar laten nakijken, in elk gewest en ongeacht of je huurder dan wel eigenaar van je woning bent. Ook het vegen van je schoorsteen moet inbegrepen zijn in het jaarlijkse onderhoud van je installatie. Waarom moet een stookolieketel vaker gecontroleerd worden? Bij de verbranding ontstaat roet en dat mag zich niet opstapelen of in het milieu vrijkomen.

Onze tip: leef de verplichte jaarlijkse controle stipt na. Na het onderhoud ontvang je een aantal documenten (reinigingsattest, verbrandingscertificaat). Hou die zorgvuldig bij, want de bevoegde overheid kan ze opvragen. Nog een laatste (en misschien wel de belangrijkste) tip: als je stookolieketel ouder is dan 10-15 jaar, is waarschijnlijk het moment aangebroken om hem te vervangen. Misschien door een gasketel of zelfs een warmtepomp?

Onze tip: de verplichte jaarlijkse controle door een vakman is één ding, maar je kunt ook zelf een grote bijdrage leveren door je pelletketel regelmatig te reinigen en te onderhouden.

De populariteit van de warmtepomp neemt toe en je ziet ze in steeds meer woningen, onder andere omdat het om een milieuvriendelijke technologie gaat. In België is er geen enkele onderhoudsverplichting voor deze toestellen, die hun warmte uit lucht, bodem of water halen. De reden is simpel: een warmtepomp gebruikt zelf geen brandstof om je woning te verwarmen. En een systeem dat niets verbrandt, hoef je ook niet zo vaak te controleren als andere verwarmingssystemen.

Onze tip: zelfs zonder wettelijke verplichting heb je er alle belang bij om je verwarmingstoestel regelmatig te laten onderhouden. De fabrikanten bevelen dat trouwens meestal ook aan. Zonder onderhoud zou je toestel niet alleen minder efficiënt kunnen functioneren, maar ook middenin de winter defect geraken, met alle gevolgen vandien. Vergeet ook de veiligheidsrisico’s niet. Check zeker ook even je huurcontract of je brandverzekeringspolis. Het zou heel goed kunnen dat ze extra verplichtingen vermelden voor het onderhoud van dergelijke losse verwarmingstoestellen. De schoorsteen van je kachel twee of zelfs drie keer per jaar laten vegen, is zeker ook een goed idee (hoewel maar één veegbeurt per jaar verplicht is). Je bent dan zeker dat je kachel goed en optimaal veilig functioneert.

Er zijn allerlei systemen om sanitair warm water voor je woning te produceren: een elektrische of gasboiler, een zonneboiler of een warmtepompboiler. De wetgeving is eenvoudig: onderhoud van deze toestellen is niet verplicht, tenzij … ze deel uitmaken van je centrale verwarming. Dat is bijvoorbeeld het geval voor een gasboiler die verbonden is met je ketel (zie hiervoor de verplichtingen voor cv-ketels op gas). Ook interessant om te weten: huurders zijn “normaal gezien” verplicht om elk jaar een attest te voorleggen dat hun waterverwarmer door een erkend bedrijf is ontkalkt.

Onze tip: voor een elektrisch boiler, een zonneboiler en een warmtepompboiler is onderhoud niet verplicht, maar wel sterk aangeraden. Eén van de belangrijkste redenen: aantasting door kalk! Kalkaanslag kan heel schadelijk zijn voor je systeem. Zo is een warmtepompboiler een milieuvriendelijk en energiezuinig toestel, maar dat functioneert minder efficiënt of gaat zelfs stuk als het niet regelmatig wordt ontkalkt. Een onderhoudsbeurt om de twee jaar is dus absoluut aan te bevelen als je defecten wilt vermijden en prijs stelt op een optimaal rendement.

De wet legt wel periodiek onderhoud op, maar zegt niet in welke periode van het jaar je dat zou moeten laten uitvoeren.

Onze tip: laat je verwarming bij voorkeur onderhouden als je ze niet nodig hebt, dus vooral in de zomer. Niet alleen is je woning dan helemaal klaar voor de volgende winter, maar vind je ook makkelijker een verwarmingsspecialist die de klus komt klaren en hoef je dus niet lang te wachten. En het is eenvoudiger om met hem een moment af te spreken dat ook jou past in je drukke agenda.